In gesprek met Jan Bex, Belang van Limburg, 13 januari 2016
Over de Romeinse weg van Tongeren naar Maastricht
“Onze geschiedenis is zo rijk. Op het archief van de provincie heb je bijvoorbeeld een collectie atlassen van buurtwegen. Een schat aan informatie. Ik herinner me nog een buurtweg die afgesloten werd voor het industrieterrein Tongeren-Oost. Wat bleek? Die weg was van oorsprong Romeins. Onze oudste stad, die zo haar Romeins verleden promoot, heeft gewoon Romeins patrimonium ter hoogte van een industrieterrein doorknipt. Bàf.”
Over economie en erfgoed
Tongeren heeft bijvoorbeeld in de 19de eeuw al zijn stadspoorten afgebroken. Met uitzondering van de Moerenpoort. In die 20 jaar dat ik er woon, heb ik al heel wat beeldbepalende patriciërshuizen zien verdwijnen. Zo is heel wat patrimonium opgeofferd. Stel nu dat Tongeren nog wallen zou hebben als Aigues-Mortes in Frankrijk. Waar jaarlijks honderdduizenden toeristen op afkomen. Dat is ook economie.”
“Bij economie heeft men het over investeren. Maar als het over cultuur gaat, zijn het steevast subsidies. Met bijhorende connotatie. Terwijl cultuur subsidiëren net zo goed investeren is. Denk het erfgoed weg in Antwerpen, Brugge, Gent en Leuven en voor een groot deel stuikt de horeca er ineen. Cultuur en erfgoed leveren indirect net veel jobs op.”
Over erfgoed en democratie
“En bovenal: cultuur en erfgoed zijn wezenlijk voor onze democratie. Erzonder neem je het referentiekader weg van de mensen. En daarmee hun kritische zin. Want ze kunnen niet meer vergelijken. IS vernietigt niet zomaar erfgoed. Dat doen ze om de mensen daar hun wereld te vernietigen. Om ze zo te isoleren. Dat is even erg als iemand doodschieten. Ook dat zijn misdaden tegen de menselijkheid.”
Over tentoonstellingen en actualiteit
“Onze laatste buitenlandse productie was een over prentenmaker Maarten van Heemskerck die reflecteert over de Beeldenstorm van zijn tijd. Die in feite wil vertellen: Mensen, let op: beschouw uw cultuur niet als vanzelfsprekend. Zelfs de grootste cultuur kan ten onder gaan. Die tentoonstelling hebben we gemaakt in samenwerking met het Institut National de l’Histoire de l’Art in Parijs. De vernissage was op 12 november in Parijs. De dag nadien gebeuren daar de aanslagen. Ik heb reacties gehad van Parijse collega’s: Robert, dit is de meest relevante tentoonstelling die we ooit gehad hebben.”
Foto: Luc Daelemans