De munten
De studie van munten noemt men numismatiek. Het is een wetenschap die zich niet enkel richt op de muntslag en de muntcirculatie, maar ook op de talrijke historische aspecten die uit de munten kunnen afgeleid worden. Ook voor onze kennis van de politieke en economische geschiedenis van Gallia Belgica en Germania Inferior is de numismatiek van groot belang.
Keltische muntschatten uit eerste eeuw voor Christus vertellen ons onder meer over het verloop van de Gallische oorlogen of over de coalities die de stammen tegen de Romeinse legioenen smeedden. Een mooi voorbeeld daarvan is de goudschat van Heers (zie foto GRM). Romeinse munten geven dan weer informatie over de successen van de keizers tijdens militaire campagnes.
Voor een inleiding op de Keltische numismatiek verwijzen wij onder meer naar Simone SCHEERS, 1977, Traité de numismatique celtique, II, La Gaule Belgique, Centre de Recherches d'Histoire Anciennne-Série Numismatique 24, Parijs. De problematiek van Keltische muntschatten uit de Gallische oorlog wordt onder meer behandeld door S. HEEREN, N. ROYMENS, J.-W. DE KORT, V. VAN DER VEEN, R. PAULUSSEN, E. RENSINCK & O. BRINKKEMPER, 2020, Archeologisch onderzoek bij Graetheide, gemeente Sittard-Geleen. Twee schatvondsten met Keltische munten uit de 1ste eeuw voor Chr. en houtskoolmeilers uit de IJzertijd en Romeinse tijd (Zuidnederlandse Archeologische Rapporten 82), Amsterdam; N. ROYMANS & W. DIJKMAN, 2010 : De Keltische goud- en zilverschat van Amby, gemeente Maastricht, Utrecht; N. ROYMANS, G. CREEMERS & S. SCHEERS (eds.), 2012 : Late Iran Age Gold Hoards from the Low Countries and the Caesarian Conquest of Northern Gaul, Amsterdam Archaeological Studies, 18, Amsterdam & Tongeren.
Voor de Romeinse numismatiek is het RIC - Roman Imperial Coinage, 13 vols., Londen, 1923-1994 van cruciaal belang. Bijzonder handig is de website OCRE - Online Coins of the Roman Empire (https://numismatics.org/ocre/). Verder consulteerden wij vooral J.-M. DOYEN, 2008, Gallia Belgica, Germania Inferior & Moesia Superior. Trésors monétaires anciens et nouveaux, Wetteren; J. VAN HEESCH, 1998, De muntcirculatie tijdens de Romeinse tijd in het noordwesten van Gallia Belgica. De civitates van de Nerviërs en de Menapiërs (ca. 50 v.C.-450 n.C.), (Monografie van Nationale Archeologie KMKG), Brussel; J. VAN HEESCH, 2008, Coin circulation and coin use in Northern Gaul between the Mosel and the North Sea from Caesar to Augustus, in: M.P. GARCÍA-BELLIDO, A. MOSTALAC and A. JIMÉNEZ (eds.), Del imperium de Pompeyo a la auctoritas de Augusto. Homenaje a Michael Grant, Madrid, 29-39 (= J. VAN HEESCH, 2016, 97-114). J. VAN HEESCH, 2016: Studies in Roman Coinage (Florilegium Magistrorum historiae archaeologiaeque Antiquitatis et Medii Aevi, XX), Bucuresti – Braila.