Lezersbrief De Standaard, 12/07/2023
Voor delicate historische debatten worden de bronnen het best in de publieke ruimte behouden. Dat geldt ook voor ons niet al te fraaie koloniale verleden, dat door nogal wat historische beelden op openbare plaatsen wordt vertegenwoordigd. Denk aan de Leopold II-monumenten op de dijk in Oostende en op het Troonplein in Brussel.
Nogal wat actievoerders vinden dat die standbeelden het best uit de publieke ruimte verdwijnen, omdat Leopold II die plaats niet verdient en mensen er aanstoot aan nemen. Ze pleiten ervoor om die sculpturen in een museum samen te brengen en daar te duiden. Ik vind dat ze beter blijven staan, omdat een goede duiding ter plekke de herinnering onder de brede bevolking levend houdt. Zodra je die beelden naar een museum verhuist, reserveer je de discussie voor een kleine groep museumbezoekers en werk je mee aan de vergetelheid van het verhaal.
Ik ben er bovendien altijd van overtuigd geweest dat die beelden in een museum vroeg of laat naar het depot verhuizen. Dat zie je ook nu weer. ‘AfricaMuseum schrapt “foute” sculpturen’, lees ik in de krant ‘Het beeldendepot leidde vaak tot verkeerde interpretaties’, staat er. ‘Bezoekers vroegen zich af waarom die beelden samen hoorden. Het museum verplaatst de beelden naar een discretere plaats.
Als de bezoekers de presentatie niet begrijpen, is de oplossing niet de beelden naar een discretere plaats te verhuizen, maar de communicatie te verbeteren. Het is nooit een goed idee de geschiedenis een discretere plaats te geven. Zodra diebeelden verdwijnen in het depot, verdwijnt ook het debat in de publieke ruimte erover en wenkt binnen de brede bevolking de vergetelheid.